Wiedeń 17.9.2023
Cały blog jako bezpłatny eBook w formacie pdf.
We wtorek 12 września minęła 340 rocznica odsieczy wiedeńskiej. Zainteresowanych historią jednego z największych triumfów polskiego oręża zapraszam do lektury. 12 września po mszy na górze Kahlenberg, Jan III Sobieski wydał rozkaz ataku na armię turecką oblegającą od dwóch miesięcy Wiedeń.
Interesującą postacią był Jerzy Franciszek Kulczycki, który znając dobrze język turecki, na miesiąc przed atakiem polskiej husarii przedostał się do obozu wroga oblegającego miasto w tureckim przebraniu i zdobył cenne informacje o siłach i rozkładzie tureckiej armii. Dzięki jego informacjom rada miasta Wiednia zrezygnowała z planowanego poddania się wojskom tureckiego wezyra Kara Mustafie. Za bohaterską postawę polski król pozwolił mu wybrać dowolną rzecz z obozu tureckiego. Kulczycki zdecydował się na 300 worków dziwnego ziarna, które było początkiem olbrzymiej kariery kawy na salonach Europy. Angielskojęzyczna Wikipedia podaje, że Kulczycki był Ukraińcem, ponieważ miejsce jego urodzenia leży dzisiaj na terenach zachodniej Ukrainy.
Liczby wojsk podane na powyższym obrazku nie są zgodne z oceną historyków. W walkach brały udział podobne ilości żołnierzy, szacowane na 75 tysięcy po każdej stronie. Nie umniejsza to wcale rangi zwycięstwa.
Jednak trzeba pamiętać, że współdziałanie Polski i Austrii przeciwko Turcji nie było dziejową koniecznością. Wprawdzie często podkreśla się fakt, że państwo osmańskie było muzułmańskie i wskazuje na rzekomą solidarność krajów chrześcijańskich, lecz w rzeczywistości możliwe były najróżniejsze konfiguracje. Przykładowo w 1675 roku cesarz Leopold I, władca monarchii Habsburgów, zawarł z carem Aleksym sojusz przewidujący współdziałanie przeciwko Turcji i Polsce. Z kolei w latach 1676–1677 Osmanowie namawiali Rzeczpospolitą do wspólnej wojny z Rosją. Źródło.
Do koalicji antytureckiej pod Wiedniem należał także bawarski książę Jerzy Fryderyk Waldeck, który dowodził po stronie szwedzkiej kawalerią w bitwie warszawskiej (28-30 lipca 1656 r.) podczas II wojny północnej – potop szwedzki. Wybór sojuszy i paktów w historii był zawsze mocno pogmatwany.
<Jeśli podoba Wam się to, co tutaj piszę, bardzo pomogłoby dalszemu rozpowszechnianiu tych artykułów, gdybyście je udostępniali Waszym znajomym na mediach społecznościowych.
Autor artykułu Marek Wójcik